Wat is XSS (Cross-Site Scripting) en CSRF (Cross-Site Request Forgery)?

XSS wordt gebruikt door aanvallers om schadelijke scripts in te voegen in een website, terwijl CSRF-aanvallen proberen een gebruiker onbewust acties te laten uitvoeren zonder hun toestemming. Begrip van deze aanvallen en de manier waarop je ze kunt voorkomen, is essentieel om je website of applicatie veilig te houden.

Wat is XSS (Cross-Site Scripting)?

XSS staat voor Cross-Site Scripting en is een vorm van cyberaanval waarbij kwaadwillende scripts worden geïnjecteerd in websites die door andere gebruikers worden bezocht. Deze scripts worden uitgevoerd in de browser van de gebruiker, wat kan leiden tot diefstal van sessiecookies, het uitvoeren van ongewenste acties of zelfs het overnemen van de gebruikerstoegang.

Hoe werkt XSS?

XSS-aanvallen vinden plaats wanneer een website onvoldoende valideert wat gebruikers invoeren. De aanvaller injecteert een schadelijk script, bijvoorbeeld in een formulier of zoekveld, dat vervolgens wordt weergegeven en uitgevoerd door de browser van andere gebruikers die diezelfde pagina bezoeken. Het schadelijke script kan gebruikersgegevens stelen of acties uitvoeren namens de gebruiker zonder dat die het merkt.

Soorten XSS-aanvallen:

1. Stored XSS (Opgeslagen XSS)
   Bij stored XSS wordt het schadelijke script opgeslagen op de server en uitgevoerd telkens wanneer een gebruiker de besmette pagina bezoekt. Dit type XSS is bijzonder gevaarlijk omdat het effect op meerdere gebruikers kan hebben.
2. Reflected XSS (Gereflecteerde XSS)
   Bij reflected XSS wordt het schadelijke script meteen uitgevoerd wanneer de gebruiker een bepaalde link volgt, bijvoorbeeld via een misleidende e-mail of een frauduleuze website. Dit script wordt niet opgeslagen op de server, maar gereflecteerd naar de gebruiker via de invoer van de aanvaller.
3. DOM-based XSS
   Dit type XSS vindt plaats wanneer de kwetsbaarheid in de client-side code zit, zoals in JavaScript dat dynamisch inhoud op de pagina aanpast. Het schadelijke script wordt direct in de browser uitgevoerd zonder dat het ooit de server bereikt.

Gevolgen van XSS-aanvallen:

• Diefstal van cookies en sessiegegevens: Hiermee kunnen aanvallers toegang krijgen tot gebruikersaccounts zonder dat de gebruiker dit doorheeft.
• Ongeautoriseerde acties: Aanvallers kunnen via XSS ongewenste acties uitvoeren namens de gebruiker, zoals het wijzigen van accountinstellingen.
• Phishing-aanvallen: Gebruikers kunnen worden misleid om gevoelige informatie in te voeren op kwaadaardige websites die lijken op vertrouwde sites.

Hoe voorkom je XSS-aanvallen?

• Inputvalidatie
  Zorg ervoor dat alle gebruikersinvoer grondig wordt gevalideerd en gefilterd voordat het op de website wordt weergegeven. Voorkom dat schadelijke code wordt ingevoerd door speciale tekens zoals <, >, &, en script-tags te ontsnappen.
• Content Security Policy (CSP)
  Een Content Security Policy is een HTTP-header die bepaalt welke bronnen op een webpagina mogen worden uitgevoerd. Dit kan helpen om XSS-aanvallen te voorkomen door ongeautoriseerde scripts te blokkeren.
• Gebruik van veilige bibliotheken
  Maak gebruik van frameworks en bibliotheken die automatisch gebruikersinvoer ontsmetten, zoals de Output Encoding-functies in moderne frameworks zoals Angular en React.

Wat is CSRF (Cross-Site Request Forgery)?

CSRF staat voor Cross-Site Request Forgery en is een type aanval waarbij een aanvaller een gebruiker misleidt om een ongewenste actie uit te voeren op een website waar de gebruiker al is ingelogd. In tegenstelling tot XSS, waarbij de focus ligt op het injecteren van kwaadaardige code, dwingt CSRF de gebruiker om een verzoek naar een server te sturen zonder dat de gebruiker dit doorheeft.

Hoe werkt CSRF?

CSRF werkt door misbruik te maken van het feit dat de browser van een gebruiker automatisch cookies en sessietokens meestuurt wanneer deze acties uitvoert op een website waarop ze zijn ingelogd. Een aanvaller kan bijvoorbeeld een link of afbeelding op een andere website of in een e-mail plaatsen die, wanneer de gebruiker erop klikt, een verzoek naar een andere website stuurt (bijv. om geld over te maken of een wachtwoord te wijzigen).

Omdat de gebruiker al is ingelogd, stuurt de browser het verzoek met de bijbehorende cookies en sessie-informatie naar de server, die het verzoek behandelt alsof het door de gebruiker zelf is gedaan.

Gevolgen van CSRF-aanvallen:

• Ongeautoriseerde transacties: Een gebruiker kan worden misleid om geld over te maken of een transactie uit te voeren zonder dat ze dit willen.
• Wachtwoordwijzigingen: Aanvallers kunnen wachtwoorden of andere accountinstellingen wijzigen zonder medeweten van de gebruiker.
• Accountovername: Door belangrijke instellingen te wijzigen, zoals e-mailadressen of contactgegevens, kan een aanvaller controle krijgen over een account.

Hoe voorkom je CSRF-aanvallen?

• CSRF-tokens
  Een van de meest effectieve manieren om CSRF te voorkomen, is door gebruik te maken van CSRF-tokens. Dit zijn unieke, tijdelijke tokens die bij elk formulier of verzoek worden meegezonden. Als het token ontbreekt of onjuist is, weigert de server het verzoek.
• Dubbele validatie
  Voer een extra validatiestap uit, zoals het vragen om wachtwoordbevestiging bij gevoelige acties (bijv. wachtwoordwijzigingen of financiële transacties).
• Referer-verificatie
  Verifieer de Referer-header van inkomende verzoeken om ervoor te zorgen dat ze afkomstig zijn van een vertrouwde bron. Dit voorkomt dat verzoeken van andere websites worden geaccepteerd.

Conclusie

XSS en CSRF zijn veelvoorkomende aanvallen die ernstige gevolgen kunnen hebben voor de beveiliging van websites en webapplicaties. Terwijl XSS aanvallen focussen op het injecteren van schadelijke scripts in webpagina’s, maken CSRF-aanvallen gebruik van de geautoriseerde status van een gebruiker om kwaadaardige acties uit te voeren zonder hun medeweten. Het implementeren van effectieve beveiligingsmaatregelen, zoals inputvalidatie, CSRF-tokens en Content Security Policies, is essentieel om je website te beschermen tegen deze aanvallen. Wil je meer weten over hoe je XSS en CSRF kunt voorkomen? Bezoek onze kennisbank voor verdere tips en advies.